SPORCU VE ENFEKSİYONLAR

SPORCU VE ENFEKSİYONLAR

İçinde bulunduğumuz dönem içinde; ortam ısısının düşmesi, saha şartlarının kötüleşmesi, maçlardaki mücadele temposunun yükselmesi, stres, gerilim ve benzeri gibi nedenlerden dolayı, sporcuları bekleyen olumsuzluklarında yüzdesi bir hayli artışlar göstermektedir…

Bunların başında da, "SAKATLIKLAR VE ENFEKSİYONLAR" gelmektedir. Bizim burada, özellikle değinmek istediğimiz konu enfeksiyonlardır.

Sportif etkinlikler sırasında, çok sayıda kişinin bir araya gelmesi ve yakın-sıkı temas ortamının doğması; hastalık ve sakatlıkların oluşmasına, çok önemli bir ortam hazırlamış olur. Ayrıca bu durumun bazı hastalıklar için gerekli olan uygun koşulları bir araya getireceği hususu unutulmamalıdır. Örneğin; sporcular arasında bazı "ENFEKSİYON HASTALIKLARINA" karşı direnç düşük olabilmekte ve bunların yarattığı sağlık sorunları daha ciddi seyir takip edebilmektedir…

O halde; sporcunun ve spor ortamlarının "HİJYEN ŞARTLARININ" titizlikle takibi ve gerekenlerin yapılması öncelikli hususlardandır. Toplu olarak spor yapılan yerlerde, sporcular arasında; bakteriyel enfeksiyonları, viral enfeksiyonları, mikozları (mantar enfeksiyonlarını) birbirlerine bulaştırmaları-enfekte etmeleri mümkündür. Enfeksiyon odağı olan sporcular, taşıdıkları mikroorganizmaları bulundukları ortamlara bırakarak "ENFEKSİYONLARIN YAYGINLAŞMASINA" neden olurlar. Bu ortamların öncelikli olanları ise; soyunma odaları, duşlar ve sporcuların kullandıkları muhtelif eşyalardır.

Enfeksiyon hastalıkları sporcuların performansını düşürdüğü gibi, bazı enfeksiyonlar; sporcuların yaşamlarını tehlikeye sokacak şekilde gelişebilir. Bu nedenle "SPORDA HİJYEN UYGULAMALARI" ve enfeksiyonlardan korunmak çok önemlidir. Çünkü hijyen koşullarının bozuk olduğu ortamlarda-topluluk ve kamplarda; daha çok risk söz konusudur. Enfeksiyonların meydana gelmesine ve daha fazla yaygınlaşmasına neden olan ortam ve malzemelerin hijyenine çok dikkat edilmelidir. Özellikle; soyunma odalarının, duşların, kabinlerin, tuvalet ve vestiyerlerin, kullanılan eşyaların temizliğine ve kalitesine çok özen gösterilmelidir.

Ayrıca bunların yanında:
 Sporcuların kullandığı "malzemeler kişisel olmalıdır". Birbirinin; terlik, forma, fanila, şort, havlu, çorap gibi eşyalarını ortak olarak (başkaları tarafından) kullanmamalıdırlar. Özellikle; çorap, forma, havlu ve şortların her egzersiz seansından sonra mutlaka yıkanması gerekmektedir.

 Birbirlerinin yemek kaplarını, çatal, kaşık, su bardağını kullanmaktan veya aynı şişeden su içme durumlarından kaçınılmalıdır (özellikle maçlar sırasında ne yazık ki çok yapılmaktadır).

 Hava kirliliğinin yoğun olduğu ortamlarda spordan kaçınılmalıdır.

 İnfekte vücut sıvıları ile temas edilmemelidir (kanamalara, yaralanmalara çok dikkat edilmelidir). Özellikle (toprak sahalarda) yara yerleri çok iyi temizlenmelidir.

Gereken durumlarda aşılar yaptırılmalıdır.

 Spor hijyeni kurallarına uygun tesislerde müsabakalar yaptırılmalıdır. Maçlar sona erdikten hemen sonra; sporcu üzerini bekletmeden değiştirerek duş almalı ve kurulanmalıdır. Saçlar ıslak ve vücut nemli kalmamalıdır.

 Ter emici çorap ve malzemeler kullanılmalıdır.

 Sporcular bir tedbir anlamında (gizli kalmış enfeksiyonların tespiti için) periyodik olarak sağlık kontrollerinden geçirilmelidirler.

Belirtilen bu hususlara dikkat edilmediği takdirde:
• Gripal enfeksiyonlar
• Hepatitler
• Akut solunun yolu enfeksiyonları (akut nezle, rinit, larenji, trakeobronşit ve benzerleri)
• Otit'ler (kulak iltihabı)
• Diğer bakteri ve virüslerle oluşan enfeksiyonlar.
• Mikozlar (mantar enfeksiyonları; ayak ve gövde mantarları) sporcuları bekleyen birer sportif tehlike olarak, her an karşılarında olur.

Tüm burada belirtilen hususlarda dolayı, "ENFEKSİYONLARDAN KORUNMA" çok önemlidir. Korunmada alınacak ilk önlem; enfeksiyon taşıyan sporcuların tespiti ve tedavilerinin yapılmasıdır. Ayrıca sporcular, enfektif mikroorganzimayı taşıdığı sürece "SPORTİF MÜSABALARDA OYNATILMAMALIDIR". Bu uygulamada dikkatli karar verilmeli ve özellikle sporcunun psikolojisi iyi gözlenmelidir…

Antrenörlerde "ENFEKSİYON HASTALIKLARI" açısından risk altındadırlar. Bu konuda spor yapan ve yaptıran herkesin bilinçli ve tedbirli olması gerekmektedir. Eğer bir kişi enfeksiyon geçiriyor ise, bunu başkalarına da bulaştırabileceğini düşünerek ilk önlemleri kendisi almalıdır. Elbette bu bilinç düzeyi de ancak kulüp bünyelerinde yapılacak olan "EĞİTİM ÇALIŞMALARI" ile sağlanabilir.

Sportif müsabakalarda başarılar; sağlıklı insanların hijyenik koşulların uygun olduğu alanlarda spor müsabakaları yapmaları ile mümkün olabilecektir.

Dr. Şaban ACARBAY
Spor Hekimi
TÜFAD İzmir Şube Başkanı